Ултрасадои акушерӣ
Маълумоти умумӣ
Ултрасадои акушерӣ усули бехатар ва бе нурафканист барои арзёбии рушди ҷанин ва саломатии модар. Дар Soranus санҷишҳо мувофиқи семоҳаҳо ва ҳолати клиникӣ банақшагирӣ шуда, бо протоколҳои муосир иҷро мегарданд.
Эзоҳ:
басомад ва вақти УЗИ вобаста ба таърихи клиникӣ, хавфҳо ва тавсияҳои мутахассис муайян мегардад.
Вақтбандӣ ва нишондодҳои маъмул
Семоҳаи I (≈ 6–13 ҳафта)
- Тасдиқи ҳомиладорӣ, ҷойгиршавӣ (истиснои эктоникӣ).
- CRL ва муайян кардани синну соли гестационӣ.
- Набзи ҷанин, шумори ҳомилаҳо.
Семоҳаи II (≈ 18–22 ҳафта)
- УЗИ морфологӣ — арзёбии анатомияи ҷанин.
- Андозаҳо (BPD, HC, AC, FL), плацента ва моеъи амниотик.
Семоҳаи III (≥ 28 ҳафта)
- Позиция/презентатсия, тахмини вазни ҷанин (EFW).
- AFI/DP, пиршавии плацента, назорати афзоиш.
Усулҳо ва имконот
УЗИ трансвагиналӣ / абдоминалӣ
- Трансвагиналӣ — барвақт ва барои гарданаи бачадон муфид.
- Абдоминалӣ — дар марҳилаҳои пешрафта ва арзёбии умумӣ.
Допплер ва тасвирҳои иловагӣ
- Допплери рагҳо (артерияи умбиликалӣ/миёнадимоғӣ) ҳангоми нишондиҳод.
- 3D/4D — барои баъзе арзёбиҳои сохторӣ ва иртибот бо оила.
Чиро арзёбӣ мекунем?
Ҷанин
- Сохторҳои майна, дил, меъдаву рӯда, гурда, шохчаҳо.
- Андозаҳо ва мутобиқати афзоиш ба синну соли гестационӣ.
Плацента ва ноф
- Ҷойгиршавӣ (прайвия/паст), дараҷаи бармаҳалӣ.
- Ноф, шумори рагҳо, ҷараёни хун бо допплер.
Моеъи амниотик ва гардана
- AFI/DP барои камобӣ/зиёди моеъ.
- Дарозии гарданаи бачадон дар хавфи таваллуди бармаҳал.
Омодагӣ
- Барои УЗИ абдоминалӣ — масона то андозае пур бошад муфид аст.
- Натиҷаҳои пешинаро биёред (таҳлилҳо/картаи ҳомиладорӣ).
Амният ва маҳдудиятҳо
- УЗИ нурафканӣ надорад ва бехатар ҳисобида мешавад.
- Баъзе нуқсонҳо танҳо бо гузашти вақт ошкор мешаванд; такрор метавонад лозим шавад.
Раванди ташриф
| Қадам | Тавсиф | Вақт |
|---|---|---|
| Қабули ибтидоӣ | Гирдоварии таърихи тиббӣ, санҷиши ҳаётан муҳим, интихоби усул. | 5–10 дақ |
| Тасвирбардорӣ | УЗИ трансвагиналӣ ё абдоминалӣ; дар ҳолати зарурат допплер. | 10–25 дақ |
| Шарҳи натиҷаҳо | Муҳокима бо мутахассис, тавсияҳо ва нақшаи пайгирӣ. | 5–15 дақ |
Саволҳои маъмул
Оё УЗИ ба кӯдак зарар дорад?
Не. УЗИ бо мавҷҳои садоӣ кор мекунад ва нурафканӣ надорад; ҳангоми истифодаи мувофиқ бехатар аст.
Оё ҳамеша допплер лозим мешавад?
Не. Допплер танҳо ҳангоми нишондод (масалан, шубҳаи камхунии ҷанин, IUGR) истифода мешавад.
Кай ҷинс муайян мешавад?
Одатан аз ҳафтаҳои 16–18 бо эътимоди бештар; ба мавқеи ҷанин вобаста аст.