Дисплазияи гарданаи бачадон

Маълумоти умумӣ

Дисплазияи гарданаи бачадон тағйироти пешсаратонӣ дар ҳуҷайраҳои гардана мебошад, ки бештар бо вируси папилломаи инсон (HPV) алоқаманд аст. Аксари ҳолатҳо нишона надоранд ва бо скрининги мунтазам (Пап-тест/HPV-тест) муайян мешаванд. Бо назорати саривақтӣ ва табобати дуруст, хатари рушди саратони гарданаи бачадон хеле коҳиш меёбад.

Эзоҳ: қарорҳои клиникӣ бояд аз рӯи синну сол, дараҷаи осеб (CIN) ва натиҷаҳои санҷишҳо қабул шаванд.

Сабабҳои асосӣ

Сирояти HPV (махсусан навъҳои хавфи баланд).
Иммунитети заиф, тамокукашӣ — хавфро зиёд мекунад.

Нишонаҳо

Одатан нишона нест; баъзан хунравии пас аз алоқа/байни ҳайз.

Пешгирии аввалия

Эмгузаронии HPV мувофиқи тавсияҳои миллӣ.
Парҳез аз тамоку; муҳофизати алоқаи ҷинсӣ.

Ташхис ва марҳилабандӣ

Скрининг

Пап-тест (цитология) ва/ё HPV-тест мувофиқи синну сол.
Агар натиҷа ғайримуқаррарӣ бошад — колпоскопия ва биопсия.

Дараҷаҳо (CIN)

CIN 1: тағйироти сабук — аксаран худ аз худ бартараф мешавад.
CIN 2: тағйироти миёна — эҳтимоли табобат баланд.
CIN 3: тағйироти шадид — табобати ҳатмӣ.

Табобат ва идоракунӣ

Назорати фаъол

Барои CIN 1: такрори Пап/HPV дар 6–12 моҳ.
Интервали назорат мувофиқи дастурҳо таъин мегардад.

Табобати маҳаллӣ

Криотерапия/лазер дар ҳолатҳои интихобӣ.
LEEP/эксизияи конус (конуссия) барои CIN 2–3.

Ҳосилхезӣ ва ҳомиладорӣ

Ҳангоми банақшагирии ҳомиладорӣ — интихоби усул бо ҳадди камтари таъсир ба гардана.
Назорати иловагӣ дар ҳомиладорӣ баъд аз конуссия мумкин аст.

Пайгирии пас аз табобат

Пап/HPV мувофиқи ҷадвали тавсияшуда (мас., 6–12 моҳ).
Эмгузаронии HPV агар то ҳол нагирифта бошед.

Тавсияҳои тарзи ҳаёт

Қатъи тамоку; дастгирии системаи масуният.
Муҳофизати алоқаи ҷинсӣ ва шарики доимӣ — кам кардани хавф.

Раванди тавсияшуда

Қадам 1: скрининг (Пап/HPV) ва арзёбии хатар.

Қадам 2: колпоскопия + биопсия ҳангоми натиҷаҳои ғайримуқаррарӣ.

Қадам 3: интихоб байни назорати фаъол ё табобати эксизионӣ вобаста ба CIN ва синну сол.

Қадам 4: пайгирии мунтазам + пешгирии HPV.

Саволҳои маъмул

Оё дисплазия ҳамеша ба саратон мубаддал мешавад?

Не. Бисёре аз тағйироти сабук худ аз худ аз байн мераванд; бо назорат ва табобати дуруст пешгирӣ имконпазир аст.

Колпоскопия дарднок аст?

Ин муоинаи амбулаторӣ буда, одатан хуб таҳаммул карда мешавад; эҳсоси каме нороҳатӣ мумкин аст.

Баъд аз LEEP кай ба ҳаёти муқаррарӣ бармегардам?

Одатан дар давоми чанд рӯз. Маҳдудияти кӯтоҳмуддати фаъолияти ҷинсӣ ва тампониш истифода мешавад — бо духтур мувофиқа кунед.

Оё эмгузаронии HPV баъд аз сироят фоида дорад?

Бале, метавонад зидди навъҳои дигар муҳофизат диҳад; мувофиқи синну сол ва тавсияҳо амал кунед.